Na sjeveru Perua, u pustinji, stručna i šira javnost godinama se divi jednoj jedinstvenoj građevini – najstarijoj svoje vrste na američkom kontinentu.
Drevna solarna opservatorija
Na lokalitetu Čankiljo nalazi se trinaest tornjeva podignutih između 250. i 200. godine prije naše ere. Drevni tornjevi su služili kao kalendar koji je pratio kretanje Sunca, a bilježili ravnodnevice i pomračenja ali i prilično precizno, dane u godini.
Ova opservatorija na drevnom lokalotetu, koji je star 2300 godina, sada je dobila Uneskov status svjetskog nasljeđa i proglašena je za “remek-djelo ljudskog kreativnog genija”.
Lokalitet Čankiljo
Na lokalitetu Čankilja se nalazi i kompleks poznat kao Utvrđeni hram podignut na golom tlu riječne doline Kasma.
Ajvan Gezi, programski direktor Čankilja rekao je Gardijanu da je potpuno oduševljen priznanjem UN-ove agencije ali da nije iznenađen što se Čankiljo našao na listi, penosi Kurir.
“To je jedina opservatorija drevnog svijeta za koju znamo da ima kompletan godišnji solarni kalendar”, rekao je Gezi, arheolog koji dve decenije proučava i radi na lokalitetu.
“Tornjevi su postavljeni tako da se precizno poklapaju sa kretanjem sunca tokom godine sa dvije vrlo definisane tačke gledišta. Ne postoji ništa slično kako u Amerikama tako ni u svijetu”, dodao je on.
Gezi je dodao da su “drevne civilizacije Perua praktikovale najsofisticiraniju astronomiju tog doba”.
Svjetski spomenički fond više od 10 godina radi sa peruanskom vladom i drugim organizacijama na zaštiti lokaliteta.
“Njegova važnost je relativno malo poznata, niko se nije bavio očuvanjem i sređivanjem lokaliteta”, rekao je Benedikt de Montalur, predsjedavajući fonda.
Stavljanje na Unescovu listu znači mnogima koji su neumorno radili na očuvanju ovog izvanrednog svjetskog nasljeđa, dodao je on.
Arheolozi vjeruju da je lokalitet napušten početkom prvog vijeka i da je bio zaboravljen do 19. vijeka. Nikakvi ljudski ostaci nisu pronađeni na lokalitetu i malo se zna o njegovoj kulturu.
“Znamo da je sagrađen u vrijeme velikog konflikta i društvenih nemira”, rekao je Gezi koji veruje da je Čankiljo društvo proizvod “balkanizacije” koja je uslijedila poslije kolapsa još starije Čavin kulture.
Čankiljo je treći peruanski lokalitet koji se našao na Unescovoj listi u ovom vijeku. Prije njega, status svjetskog nasljeđa su dobili sistem puteva drevnih Inka, Kapak Nan i najstariji grad na američkom kontinentu, Karal, prenosi “National geographic“.
(Haber.ba)
