VAŠINGTON – Prodaja kuća u Sjedinjenim Državama tokom 2023. je opala na najniži nivo u skoro 30 godina, pošto su visoke kamatne stope, rast cijena i kontinuirano mali broj kuća na tržištu zajednički doveli do situacije da je kupovina kuće postala van domašaja mnogih Amerikanaca.
Nacionalna asocijacija trgovaca nekretninama saopštila je u petak da je prošle godine ukupno prodato 4,09 miliona kuća, ne računajući one koje su tek u izgradnji, što je pad od 18,7 odsto u odnosu na 2022. To je najslabija prodaja kuća od 1995. i najveći pad na godišnjem nivou u odnosu na 2007.
Prosječna cijena kuća na nacionalnom nivou tokom prošle godine porasla je za nešto manje od jednog procenta, na 389.800 dolara, što je rekordna cijena, objavila je asocijacija.
Prošlogodišnji pad prodaje kuća je pratio pad od skoro 18 odsto koji se dogodio tokom 2022, kada su hipotekarne kamate počele da rastu, da bi se skoro udvostručile do kraja te godine. Trend se nastavio i 2023, zbog čega je prosječna kamata za 30-godišnji kredit za kupovinu kuće do kraja oktobra iznosila 7,79 odsto, što je najviši nivo od kraja 2000.
Ipak, smanjenje hipotekarne stope krajem prošle godine, i prognoze da će se one dalje smanjiti tokom ove godine, podstiču nade da će prodaja početi da se oporavlja posle loših rezultata 2023.
Kupci se i dalje suočavaju tržištem koje favorizuje prodavce, zbog manjka kuća za prodaju. Kuće prodate prošlog mjeseca obično bi se prodale u roku od 29 dana pošto su stavljene na tržište, a 56% kuća prodatih u decembru bile su na tržištu manje od mjesec dana, navodi Nacionalna asocijacija trgovaca nekretninama.
Oni koji prvi put kupuju kuću i nemaju kapital iz postojeće nekretnine koji mogu da ulože za učešće, imaju problem da postanu kućevlasnici.
Samo 29 odsto svih kuća prodatih prošlog mjeseca kupili su takvi kupci. Tradicionalno, 40 odsto kuća i stanova godišnje se prodaje onima koji po prvi put postaju kućevlasnici.