Kada kupujemo namirnice za sebe, vodimo računa da biramo što zdravije, one sa što manje vještačkih dodataka, boja, emulgatora i konzervanasa. Upravo za to služe obavezne oznake – takozvane deklaracije na kojima je detaljno opisan sastava konkretnog proizvoda i šta on u sebi sadrži.
Namirnice u širokoj potrošnji veoma često mogu sadržati veliki broj različitih aditiva i materija koje mogu biti štetne po zdravlje, pa je od vitalnog značaja da naučite kako da protumačite šta zaista znače skraćenice koje bi trebalo da vas informišu od čega se sastoji proizvod koji planirate da kupite.
Posebo treba voditi računa o sastavu namirnica koje su namijenjene za prehranmu beba i djece.
Šta su E brojevi?
E brojevi označavaju skraćenicu za emulgatore i dijele se prema sastavu:
– E100-199 su vještačke boje
– E200-299 označavaju konzervanse koji služe da se produži rok trajanja hrane(viršle, salame, margarin)
– E300-321 su antioksidansi čija je uloga da spriječe kiseline da prodru u namirnice
– E453 i nadalje – su zgušnjivači i učvršćivači konzistencije hrane (pudinzi, želatini, kafe u flašicama)
– E620-625 je glutama/monosodijumt je hidrolizirani biljni protein
E brojevi na ambalaži podrazumijevaju da te namirnice sadrže aditive, koji se dodaju u hranu da bi duže zadržala svježinu, ukus, aromu…
Hemijski prerađene namirnice sadrže veliki broj E brojeva, što podrazumijeva da imaju i veliki broj aditiva.
Različiti aditivi mogu biti i jaki alergeni, pa je potrebno posebno voditi računa o tome kada imate alergiju na neku hranu ili kada kupujete namirnice za djecu i bebe za koje pouzdano ne znate da li tolerišu te sastojke.
Poseban oprez preporučuje se kod E620- 625 glutamata – takozvanog pojačivača ukusa.
Glutamat se može naći u mnogim gotovim proizvodima, začinima, grickalicama, slatkišima, suhomesnatim proizvodima, supama iz kesice i brojnim drugim proizvodima.
Glutamat, prema naučnim istraživanjima može dovesti do razvoja glavobolja, gojaznosti, povišenog šećera, a utječe i na promjene raspoloženja.
Transmasne kiseline – zasićene masti – hidrogeniozvane masnoće
Gotova jela, peciva, slatkiši, pržena hrana, słane grickalice, margarin kao i brza hrana sadrže transmasti, koje nastaju industrijskom obradom tečnih biljnih ulja u čvrsta.
Ove masti dovode do pada HDL (dobrog) holesterola, a podižu nivo LDL štetnog holesterola.
Štetne su za srce i krvne sudove. Druga imena za transmasti su hidrogenizovane biljne masnoće, hidrogenizovane masti.
Proizvodi sa oznakom “bez šećera” mogu biti varka jer se šećer može kriti pod nekim drugim imenom – glukoza, fruktoza, saharoza, maltoza, laktoza, sirup od šećerne repe ili sladni sirup.
Šećerni sirupi su jeftinija vrsta šećera i veoma se često koriste, a najviše su zastupljeni u gaziranim pićima, kupovnom pecivu, sladoledu, pudinzima i voćnim jogurtima.
Šećerni sirupi mogu utjecati na povećanje masnih ćelija oko jetre i unutrašnjih organa, nivo triglicerida u krvi, rad bubrega i krvni pritisak.
U veoma opasne E brojeve, one koje biste trebalo da izbjegavate po svaku cijenu, spadaju:
– U zabranjene spadaju: E103, E105, E111, E121, E125, E126
– U opasne spadaju: E102, E110, E127
– U izrazito opsane: E123
– One koji izazivaju poremećaj rada crijeva: E221,E222, E223, E224, E226, E405, E407, E461, E466
– One koji izazivaju želučane tegobe: E322, E338, E339, E341, E462, E463
– One koji mogu uzrokovati jake alergije: E230, E239, E311, E313
– One koji mogu oštetiti bubrege i jetru: E171, E173, E320, E322
E 951 – Aspartam, vještački zaslađivač
Aspartam spada u grupu vještačkih zaslađivača i predstavlja zamjenu za šećer. Nalazi se u gotovo svim proizvodima sa natpisom “bez sećera”, prije svega u osvježavajućim napicima, žvakaćim gumama, light jogurtu i slatkišima.
Ukoliko se unosi u većim količinama može izazvati mučnine, tahikardiju, depresiju, hronični umor i migrenu.
E 322 Soja lecitin je GMO proizvod (genetski modifikovan) i služi za spajanje vode i ulja u proizvodu. Može se naći u keksima, bonbonama, čokoladi i sličnim proizvodima.
Zaključak bi bio, sa industrijski obrađenom hranom – oprezno i obavezno čitajte šta sadrži ono što ćete unijeti u organizam ili poslužiti svojoj djeci.
IZVOR: CS
