Italijanska premijerka Giorgia Meloni obuzdala je euroskepticizam i ublažila zapaljivu retoriku kojom je kao liderka krajnje desnice došla na vlast, ali dok na međunarodnom planu projektuje stabilnost uz snažnu podršku Ukrajini poslije ruske invazije, na unutrašnjem vodi kulturne ratove insistiranjem na nacionalnom identitetu, odbrani tradicionalne porodice i sprječavanju dolazaka migranata, prenosi Radio slobodna Evropa (RSE) pisanje svjetskih medija.
U šest mjeseci otkako je došla na čelo najdesnije italijanske vlade od Drugog svjetskog rata, Meloni oštro govori kad je riječ o unutrašnjim pitanjima, dok na međunarodnom planu ne izaziva komešanje, ukazuje Agencija France press.
Njena stranka Braća Italije, koja ima korijene u posljeratnom fašističkom pokretu, izazvala je šok širom Evropske unije kada je pobijedila na septembarskim izborima, poslije čega je u oktobru postala premijerka predvodeći koaliciju koju čine antiimigrantska Liga Mattea Salvinija i desna Forca Italia Silvija Berlusconija.
Nova vlada je u roku od nekoliko sedmica uvela zakone za borbu protiv masovnih migracija i, poslije obećanja da će štititi tradicionalne porodične vrijednosti, onemogućila lokalnim vlastima da registruju djecu istospolnih parova.
Samoproglašena “kršćanska majka” je ublažila nekadašnju zapaljivu retoriku i nastojala da projektuje stabilnost na svjetskoj sceni, uključujući iskazivanje snažne podrške Ukrajini poslije ruske invazije, ističe AFP. Iako su Braća Italije svojevremeno zagovarala izlazak iz eurozone, Meloni je pazila da izbjegne sporove s EU.
Ona je svjesna potrebe za ekonomskim kredibilitetom i uprkos tome što je podijelila milijarde eura kako bi pomogla Italijanima da izađu na kraj s rastom inflacijom i potezima za smanjenje poreza, obavezala se da će smanjiti kolosalan dug i deficit Italije.
Italija bi trebalo da dobije skoro 200 milijardi eura iz fonda EU za oporavak poslije pandemije do 2026, u zamjenu za strukturne reforme. Posljednja rata koja je trebalo da stigne u martu je odložena radi daljih razgovora s Briselom, ali Meloni insistira da nema razloga za zabrinutost.
Za sada je podrška koju uživa u Italiji stabilna – posljednja istraživanja pokazuju da Braća Italije imaju 28,6 odsto podrške birača, što je iznad 26 odsto koliko je ta partija osvojila u septembru.
Desničarska vlada premijerke Meloni gura zakone koji obećavaju promovisanje nacionalnog identiteta, odbranu tradicionalne porodice, zaštitu kulturnog naslijeđa i onemogućavanje dolaska migranata, navodi Reuters, ističući da su počeli italijanski kulturni ratovi.
Kritičari, međutim, kažu da su ti zakoni usmjereni na prikrivanje činjenice da se koalicija muči da napreduje u važnijim oblastima, kao što je korištenje fondova EU za oporavak poslije pandemije. Prošlog mjeseca Bruxeles je zamrznuo tranšu od 19 milijardi eura postpandemijske pomoći, tražeći pojašnjenje o naporima Rima u ispunjavanju dogovorenih ciljeve koji su potrebni za dobijanje novca.
Kada je Meloni osvojila vlast prošle godine, u Evropi je postojala zabrinutost zbog njenih postfašističkih korijena, sa strahom da će slijediti autoritarni put njenog političkog prijatelja, mađarskog premijera Viktora Orbana.
Ipak, ona je izbjegavala oštru konfrontaciju kod kuće i sukobe s Briselom, koji je bio redovna meta njene vatrene retorike prethodnih godina. Ali nije odustala od izbornih obećanja da će biti tvrda po pitanju migracija dok ističe značaj tradicionalnih porodičnih vrijednosti, premda Italija već zaostaje za većinom zapadne Evrope u pogledu LBGT prava.
Poslije šest mjeseci, projekat normalizacije italijanske liderke uznemirujuće je uspješan, mada njena vlada ostaje prijetnja po osnovne evropske vrijednosti, ocjenjuje lijevo orijentisani Guardian u uredničkom komentaru.
U stranim medijima nepovoljni tekstovi o Meloni su uglavnom nestali, uključujući i u liberalnim medijima. Na domaćem planu, ona kao i njena stranka u anketama imaju veću podršku nego što su dobili na izborima.
Tome su, kako navodi britanski list, doprinijeli nova ekonomska i geopolitička vremena, ali i politička pronicljivost Meloni. Njena vlada u nastojanju da pristupi sredstvima iz Brisela za oporavak od pandemije, vodi ortodoksnu fiskalnu politiku, dok je euroskeptična retorika snažno obuzdana, pri čemu je takođe impresionirala NATO saveznike svojom glasnom i snažnom podrškom Ukrajini.
Meloni je za kratko vrijeme ostvarila uticaj i ugled koji su uvijek izmicali liderki francuske krajnje desnice Marine Le Pen. Ipak, postoje jasni znaci da njena vlada pokazuje svoje prave autoritarne boje. Svojom retorikom i pristupom vlada Meloni ima više zajedničkog s neliberalnim nativizmom Viktora Orbana, kojeg je Meloni energično podržavala u njegovim bitkama s Briselom, nego s mainestream evropskim vrijednostima.
Traumatični povratak rata na evropsko tlo, omogućili su Meloni da igra ulogu čvrstog i lojalnog evropskog saveznika, što je doprinijelo detoksikaciji njene reputacije. Ipak, zaključuje The Guardian, uskogrudi nacionalizam i netolerancija koji su podstakli politički uspon Meloni i dalje su prijetnja osnovnim evropskim idealima.
Visoko.ba/federalna.ba/Beta
(Visoko.co.ba)
